Mình tham gia khóa học đầu tư chứng khoán của anh HieuTV, một người đã truyền cho mình nhiều cảm hứng. Anh có giảng về 2 lý do chính để đầu tư là:
- Thứ nhất, bảo hiểm xã hội và lương hưu chỉ đủ đáp ứng cuộc sống cơ bản cho chúng ta khi về già, hơn nữa chúng còn có phần không chắc chắn.
- Thứ hai, lạm phát làm giảm giá trị của đồng tiền, cho dù chúng ta đi gửi tiền với mức tiết kiệm cao nhất đi chăng nữa thì sau một chu kỳ kinh tế, sức mua của đồng tiền sẽ vẫn giảm.
Đây là các lý do rất đúng và mỗi người đến với hoạt động đầu tư theo những lý do khác nhau. Mình xin chia sẻ 2 điều:
- Tại sao mình phải đi tìm lý do đủ lớn (lý do của việc tìm ra lý do) cho việc đầu tư chứng khoán.
- Cách mình tìm ra nó.
1. Tại sao mình cần phải tìm lý do đủ lớn để đầu tư?
Đầu tư chứng khoán đỏi hỏi mình phải học nhiều kiến thức, đọc nhiều tài liệu, trải nghiệm thực tế để tăng kinh nghiệm và rèn luyện bản thân rất nhiều. Nó là quá trình chứa nhiều khó khăn và dễ làm chúng ta bỏ cuộc hoặc không thực hiện nó với nỗ lực vừa phải. Mình đã từng đầu tư đầu tư với cố gắng nửa vời, điều đó dẫn đến kết quả rất tồi tệ.
Nhưng sau khi, mình tìm được lý do rõ ràng và ý nghĩa. Mình có thêm động lực và quyết tâm để nâng cao khả năng đầu tư của bản thân.
Quá trình đầu tư chứng khoán là hành trình hoàn thiện của bản thân, tìm ra con người đích thực của mình. Nghe có vẻ hơi quá, nhưng quá trình quản lý tài chính và đầu tư chứng khoán đã rèn luyện nên con người của mình.
Điều thứ 1: Quản lý tài chính chính là quá trình thay đổi bản thân, loại bỏ thói quen xấu và suy nghĩ không tích cực.
Trước khi tiến hành đầu tư chứng khoán mình phải rèn luyện khả năng quản lý tài chính, vì quản lý tài chính tốt mới có vốn đầu tư chứng khoán.
Mình bắt đầu từ việc xác định rõ tài sản hiện tại và tài sản mục tiêu. Xác định rõ dòng tiền vào (thu nhập), dòng tiền ra (chi tiêu). Sau đó, mình tìm cách nâng cao thu nhập và hợp lý hóa chi tiêu, đây là việc làm không đơn giản. Nó buộc mình phải đánh đổi những khoảng thời gian, không gian và phải thay đổi một số thói quen của mình.
Ví dụ:
- Mình có thói quen nhậu với bạn bè, nhất là vào mùa hè. Mỗi tuần, mình phải có 2 – 3 bữa bia hơi cùng mấy anh em để xả hơi, chém gió và bàn chuyện đời. Bây giờ, thỉnh thoảng mình có qua nhà bạn uống chút rượu nhẹ thường là vang, rượu nhẹ hoặc chút bia. Chúng mình uống vừa đủ để nói chuyện, nghe nhạc và tận hưởng cuộc sống. Cơ thể mình khỏe hơn trước rất nhiều, tâm hồn nhẹ nhàng và mình tiết kiệm được một khoản kha khá.
- Hàng ngày, Mình có thói quen mua café ngoài cửa hàng, thói quen này không xấu. Nhưng nó tiêu tốn của mình 1 khoản nhỏ, để hợp lý hóa chi tiêu thì mình đã mua café rang xay để tự làm cho bản thân một cốc Café vào mỗi buổi sáng buổi sáng. Sau một khoảng thời gian nữa mình chuyển sang uống Trà, điều này càng tiết kiệm và hợp lý hơn.
Trong giai đoạn này, mình phải từ bỏ thói quen không hợp lý đã bám rễ vào cuộc sống hàng ngày và hướng tới thói quen sống lành mạnh, tích cực. Mình tạm gọi đây là quá trình loại bỏ những thứ dư thừa và đưa cuộc sống về mức ‘’vừa và đủ’’.
Điều thứ 2: Đầu tư chứng khoán là quá trình thay đổi tư duy, mình đi tìm những thứ giá trị bị lãng quên.
Đầu tư chứng khoán gắn liền với các quyết định giao dịch, nhưng để mỗi quyết định giao dịch (mua/bán) đem lại sự an toàn về vốn và mức lợi nhuận thỏa đáng thì quyết định đó phải dựa trên quá trình tìm hiểu, nghiên cứu, phân tích kỹ lưỡng và khoa học.
Mình thích việc đọc, tìm hiểu, khám phá những cái mới. Cho nên quá trình này với mình ít nhiều đỡ khó khăn hơn. Sau 2 năm thực hiện quá trình trên thì nhìn lại số tài liệu mình đọc thì nó rất nhiều và đa dạng:
- Tài liệu, sách về đầu tư chứng khoán: phân tích cơ bản, phân tích kỹ thuật, sách về nhân vật nổi tiếng đầu tư chứng khoán, … mỗi quyển nhặt được vài kiến thức và bài học để mình có thể áp dụng cho việc đầu tư là điều may mắn.
- Các báo cáo kinh tế, báo cáo ngành, …
- Báo cáo tài chính, báo cáo thường niên của doanh nghiệp.
- ….
Chưa kể các kiến thức và phương pháp đầu tư được viết trong sách thì được hiểu theo nhiều cách khác nhau, mình không thể gọi điện cho tác giả hỏi xem việc này hiểu như thế nào (thậm chí trong đó nhiều tác giả như Benjamin Graham thì cũng đã mất từ lâu). Hơn nữa, đa số các sách chứng khoán viết bởi những nhà đầu tư nổi tiếng thế giới, viết về thị trường nước ngoài. Cho nên khi mình áp dụng với Thị trường chứng khoán Việt Nam cũng gặp rất nhiều vấn đề. Nhiều trường hợp mình áp dụng không hiệu quả, thua lỗ. Mình đã có những thời điểm thấy rất nản chí, mất niềm tin vào bản thân trong quá trình đầu tư. Tuy nhiên, mình rất may mắn khi gặp một vài người thầy đặc biệt giúp mình vượt qua khó khăn. Tiếp theo đó là, những người động viên mình thay đổi và chỉnh sửa phương pháp đầu tư cho phù hợp hơn.
Đến đây, chúng ta có thể thấy đầu tư chứng khoán không đơn giản. Thế nhưng mình còn phải học cách kiềm chế cảm xúc, việc này rất khó trong thị trường chứng khoán. Hành động dựa trên cảm xúc chán nản và hưng phấn đều mang lại kết quả không tốt. Để làm được điều này mình phải luyện tập giao dịch mỗi ngày. Tuy nhiên, trong quá trình luyện tập và học hỏi thì mình nhận ra khi có kiến thức tốt và sự hiểu biết về chứng khoán thì kiểm soát cảm xúc sẽ tốt hơn.
Hành trình quản lý tài chính và đầu tư chứng khoán không dễ dàng. Chính vì vậy, mình rất trân trọng những đồng tiền kiếm được từ chứng khoán. Mình luôn cân nhắc kỹ lưỡng trước khi chi tiêu và đầu tư.
2. Mình tìm lý do đó thế nào?
Trước khi tìm được lý do, Mình cứ đầu tư với những kế hoạch nửa vời và kết quả đầu tư nửa vời. Sau khi mình gặp một người thầy, anh ấy chỉ cho mình những điều sau:
“Kế hoạch chỉ tốt khi có một mục tiêu tốt
Mục tiêu tốt khi có một chủ đích tốt
Để tìm một chủ đích tốt phải dựa vào giá trị cốt lõi của bản thân”
Sau đó, mình giành nhiều thời gian để nghĩ về tất cả những việc mình đã làm, muốn làm, sẽ làm. Từ đó, mình lựa chọn ra những điều mình cần thiết và cảm thấy vui nhất khi thực hiện. Sau đó, mình liệt kê ra các mục tiêu và sắp xếp nó theo thứ tự ưu tiên. Dựa vào đây, mình xây dựng lên kế hoạch cuộc đời và kế hoạch tài chính.
Mình vẫn tự hỏi lại bản thân xem những điều mình đã chọn có giá trị không và mình có cần thêm một điều gì đó để cho cuộc đời mình ý nghĩa và hạnh phúc hơn không. Việc làm này giúp ích cho mình rất nhiều. Đây cũng là lời của thầy giáo mình nhắn cho mình “Giá trị cốt lõi của bản thân không hiển lộ dễ dàng đâu, cứ tìm kiếm”.
Lý do đầu tư là chính mình, mình đầu tư cho những điều giá trị nhất của bản thân. Quá trình mình đang thực hiện là quản lý tài chính và đầu tư chứng khoán là quá trình tìm ra con người mình và hoàn thiện bản thân.
Mình hy vọng sau bài chia sẻ này, các bạn có thể giành thời gian để suy nghĩ về lý do của việc đầu tư chứng khoán cho riêng bạn, sau đó lên một kế hoạch cuộc đời cụ thể và tận hưởng hành trình cuộc đời của các bạn một cách trọn vẹn.