Hãy tưởng tượng rằng trong một công ty gọi vốn nội bộ nào đó, bạn sở hữu 1 lượng cổ phần mà bạn đã mua 100 triệu. Một trong những đối tác của bạn là Ngài Thị trường là một người bạn rất sốt sắng. Mỗi ngày ông bạn đó cho bạn biết cổ phần của bạn có giá bao nhiêu và hơn nữa đề nghị mua hết cho bạn hoặc bán cho bạn thêm cổ phần với mức giá trên bảng điện. Đôi lúc quan niệm về giá trị của ông ta có vẻ rất đáng tin và được biện hộ bởi những diễn biến và triển vọng kinh doanh mà bạn biết. Mặt khác, Ông bạn này lại để sự hăng hái hoặc sợ hãi lấn ướt bằng việc tăng lên mạnh hoặc giảm xuống quá sâu.
Nếu bạn là một nhà đầu tư cẩn thận hoặc một nhà kinh doanh sáng suốt, liệu bạn có thể để thông tin trên bảng điện hàng ngày của Ngài Thị trường quyết định cách nhìn của bạn về khoản đầu tư của mình tại công ty?
- Bạn có thể đồng ý với Ông bạn này.
- Hoặc bạn có thể sung sướng bán hết cho Ông ta khi Ông ta báo giá cao đến ngớ ngẩn và bạn vui không kém khi mua từ Ông ta mức giá thật thấp.
Nhưng để được sự cẩn thận và sáng suốt thì bạn phải tự hình thành các quan niệm về giá trị các cổ phần đang nắm giữ, dựa vào các báo cáo đầy đủ của công ty (báo cáo hội đồng quản trị, báo cáo thường niên, nghị quyết hội đồng cổ đông, nghị quyết hội đồng quản trị) và vị thế tài chính (báo cáo tài chính).
Một nhà đầu tư khi sở hữu một cổ phiếu được niêm yết có thể lợi dụng ngài thị trường hàng ngày (mua thấp bán cao hoặc bán cao mua thấp) hoặc mặc kệ nó. Tùy theo nhận định và mong muốn của bản thân anh ta, anh ta có thể sử dụng các công cụ hoặc tính toán được sự dịch chuyển giá quan trọng để đưa cho mình một tín hiệu cảnh báo bán đi hoặc mua vào. Nhưng theo quan điểm của Benjamin Graham thì các tín hiệu này có thể đúng hoặc sai.
Nhà toán học Newton có nói “Tôi có thể tính được chuyển động của các hành tinh nhưng không tính được sự điên rồ của con người trên thị trường chứng khoán” (Bong bóng South Sea). Nếu người này sử dụng các công cụ hoặc tính toán được sự dịch chuyển giá cổ phiếu thì anh ta có điểm giỏi hơn Newton.
Tóm lại, các dao động giá chỉ có một ý nghĩa đáng chú ý với nhà đầu tư thực thụ, chúng tạo cơ hội cho anh ta giao dịch một cách thông minh là “Mua vào khi giá giảm mạnh và bán ra khi giá tăng cao”. Còn những lúc khác, sẽ tốt hơn cho anh ta nếu quên thị trường chứng khoán đi và tập trung sự chú ý vào tài sản, khả năng sinh lời của công ty hoặc việc gì đó có ý nghĩa hơn.
Trích nguồn: Nhà đầu tư thông minh – Benjamin Graham trang 234 + 235.